Yangın Yönetmeliği 2024: Binalarda Uyulması Gereken Zorunluluklar ve Cezalar

Yapı projelerinde ürünün güvenliği nasıl sağlanır? Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği'nin yapısal yapısal ve elektromekanik düzenleyiciler, denetim paketleri ve uygulama örnekleriyle birlikte sunulmaktadır.

Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği | Kapsamı ve Uygulama Rehberi

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik: Kapsamı ve Uygulama Esasları

Yasal Dayanak: 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Son güncelleme: 2022

Yönetmeliğin Amacı ve Kapsamı

Türkiye'deki tüm bina ve yapıların yangın güvenliği standartlarını belirleyen bu yönetmelik:

  • Yangın önleme ve müdahale esaslarını düzenler
  • Binaların kullanım amacına göre risk sınıflandırması yapar
  • Yapısal ve sistemsel güvenlik önlemlerini şart koşar

Yasal Zorunluluklar

  • Yeni binalar için proje onayı aşamasında uygunluk şartı
  • Mevcut binalarda uyumlaştırma yükümlülüğü
  • Yıllık yangın güvenliği denetimleri

Teknik Şartlar

1. Yapısal Önlemler

  • Yangına dayanıklı malzeme kullanımı (EN 13501-2 standardı)
  • Yangın bölümleme (kompartıman) düzenlemeleri
  • Kaçış yolları ve acil çıkış kapıları

2. Sistem Tabanlı Önlemler

  • Otomatik yangın algılama sistemleri
  • Yağmurlama (sprinkler) sistemleri (Riskli binalarda zorunlu)
  • Duman tahliye sistemleri
  • Acil durum aydınlatması (90 dakika özerk çalışma)

Uygulama ve Denetim

Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından sorumlu taraflar:

  • Bina sahipleri/işletenler: Önlemlerin alınması ve bakımı
  • Proje müellifleri: Yönetmeliğe uygun tasarım
  • Belediyeler: Ruhsat ve yapı kullanma izni aşamalarında kontrol
  • İtfaiye: Periyodik denetimler

Önemli Uyarılar

  • Yönetmeliğe uyulmaması idari para cezası ve yapı kullanım yasağı ile sonuçlanabilir
  • 2024 yılı itibariyle tüm mevcut binalar yönetmeliğe uyum sağlamalıdır
  • Yüksek riskli binalarda yılda 2 kez yangın tatbikatı zorunluluğu

Yararlı Kaynaklar

İlgili Anahtar Kelimeler:
yangın yönetmeliği 2024 bina yangın güvenliği yangın kaçış yolu standartları yangın söndürme sistemleri yangın kompartımanı yangın yönetmeliği cezaları acil çıkış kapısı ölçüleri yangın merdiveni şartları yangın pompası standartları yangın tesisatı projesi yangın kapısı sertifikası yangın dolabı montajı duman tahliye sistemi yangın algılama sistemleri EN 13501-2 standardı

Yetkili Proje Firması:

Firma: Mir Elektrik Proje Ofisi

Yetkili Kişi: Ebru ANNAK TANIŞ

Adres: Doğanbey Mh. Doğanbey Cd. Burçin 3 İş Merkezi Kat: 9 No: 906, Osmangazi, Bursa

Telefon: +90 546 252 25 15 - +90 546 252 25 16

BİNALARIN YANGINDAN KORUMASI HAKKINDA

Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi :27/11/2007 Sayı : 2007/12937

Dayandığı Kanunun Tarihi :9/6/1958 Sayı : 7126

14/2/1985 Sayı : 3152

13/12/1983 Sayı : KHK/180

Yayımlandığı Resmî Gazetenin Tarihi :19/12/2007 Sayı : 26735

Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5 Cilt : 47

20/11//2021 tarihli ve 31665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 19/11/2021 tarihli ve 4825 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı saklanmayan bu Yönetmelik Cumhurbaşkanlığı Yönetmeliği bölümüne eklenmiştir.

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler, Binaların Kullanımı ve Tehlikeli Sınıfları

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; kamu kurum ve kuruluşları, özel kuruluşlar ve gerçek kişiler tarafından kullanılan her türlü yapı, bina, sistem ve bakım, tasarım, yapısal, işletimi, bakım ve kullanım aşamalarında olabilen patlamaların en aza indirilmesi ve herhangi bir şekilde patlanabilmesinin can ve mal kaybı en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere, patlamanın başlangıcında ve sırasında denetimin ve eğitimlerinin yapılmasıdır.

Kapsam

MADDE 2- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

(1) Bu Yönetmelik;

a) Ülkedeki her türlü yapı, bina, tesis ile açık ve kapalı alan binalarda kopyalanmayı önleme ve değiştirmeyi,

b) Yangının ısı, duman, zehirleyici gaz, boğucu gaz ve panik kategorisinde can ve mal güvenliği açısından yol açabileceği tehlikeleri en aza indirebilmek için yapı, bina, tesis ve tesislerin tasarımı, üretim, kullanım, bakım ve işletim esaslarını,

açık.

(2) Karada ve suda, sürekli veya geçici, resmî veya özel, ekonomik veya yerüstü inşaatı ile bunların etiketinde, değişiklik ve onarımlarını alan içinde sabit ve hareketli özelliklere sahip olan bu Yönetmeliğin genel itibariyle yapısı ve bu özellikleri hakkında bu Yönetmeliğe göre işlem yapılır.

(3) (Değişik: 5/2/2018-2018/11347 K.) Türk Silahlı Kuvvetlerince kullanılan yapı, bina ve kurumlar ile eğitim ve tatbikat alanlarına ilişkin paylar, bu Yönetmelik hükümlerinin dikkate alınma özelliklerine göre Millî Savunma Bakanlığınca; Nükleer parça ile ilgili yedek parça Türkiye Atom Enerjisi Kurumunca belirlenir.


Dayanak

MADDE 3- (Değişik: 4/11/2020-31294/3167 K.)

(1) Bu Yönetmelik, 9/6/1958 tarihli ve 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu'nun ek 9'uncu maddesi ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci, 107 nci ve 508 inci sıradae dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelik'te;

a) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Acil durum: toplumun tamamının veya belli kesimlerinin normal hayat ve faaliyetlerinin durması veya kesintiye uğraması ve acil müdahaleyi kapsayan olayların ve bu olayların meydana gelen krizlerin meydana gelmesi,

b) Acil durum ekibi: Yangın, deprem ve benzeri afetlerde binada bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme işlerine katılan ve katılan ilk yardım uygulayan ekip,

c) Acil durum planları: Acil durumda yapılan müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilk yardım iş ve işlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde yapılması gereken hazırlık planları,

ç) Acil durum asansörü (İtfaiye asansörü): Binalarda bulunan, kullanımı doğrudan yangın söndürme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetiminde bulunan ve ek korunum uygulanmış olan özel asansörü,

d) Açık arazi işletmesi: Tabiat şartlarına açık olan ve otopark, tank sahaları, hurda sahaları, kimyevi madde, kereste deposu, piknik alanı ve turistik tesisler gibi tesislerle kullanılan muhtelif büyüklükteki arazi işletmesini,

e) Alevlenme noktası: Isınan maddeden çıkan gazların, bir alevin geçici olarak yaklaştırılıp uzaklaştırılması sonucu yanmayı sürdürdüğü en düşük sıcaklıkta,

f) Apartman: İçinde bağımsız mutfak ve banyoya sahip en az üç mesken bulunan binayı,

g) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Atrium: İki veya daha çok sayıda katın içine açıldığı, merdiven yuvası, kuyusu, yürüyen merdivenlerden ayrılanlar veya su, elektrik, havalandırma, iklimlendirme, soğutma, tesisat bacaları ve bölmeler hariç, üstü açık geniş ve yüksek hacim,

ğ) Basınçlandırma: Kaçış yollarındaki iç hava basınçlarının diğer bölümlerindeki basınca göre daha yüksek tutan duman sızıntısını önleme mevcuttur,

h) Binanın alınabileceği: Binanın kot aldığı yerden saçak bilgilerine kadar olan mesafeyi veya imar planında ve bu Yönetmelikte sökülenleri,


ı) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bodrum katı: Su basman kotunun altında inşa edilen, tabii veya tesviye edilmiş zemin altında kalan katı,

i) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Çıkmaz koridor mesafesi: Mekân içerisinden mekânın koridora ayrılan kapısına kadar olan mesafe göz önünden alınmaksızın, kaçışta, mekânların bağlı olduğu koridorun en uzak mesafeden koridor boyunca bir çıkışa veya iki yöne kaçış imkanına sahip olunan olana kadar mesafeyi,

j) Duman haznesi: İçerideki dumanın genişletilmesi amacıyla tavanda tasarlanmış hacim,

k) Duman kontrolü: Yangın halindeki duman ve sıcak gazların yapısının içindeki hareketini veya yayılımını kesintisi için alınan uygulama,

l) Duman perdesi: Yükselen dumanın yanal yayılımını sınırlamak amacıyla tavanda sabit aralıklı, uzaktan kapatılabilir veya bir algılayıcı uyarısıyla kapanan, yanmaya karşı dayanıklı bölücü perdeyi,

m) Duman tahliyesi: Dumanın çözülebilir şekilde değiştirilmesi veya mekanik olarak değiştirilmesinin zorlamalı olarak atılması,

n) Duman yönlendirme bacası: Yangın hâlinde, dumanların istenen yöne çekilerek fişinin onaylarını almaya yönelik bacaları,

o) TR: Avrupa standartlarını,

ö) Güvenlik bölgesi: Binadan tahliye edilen kişilerin bina dışında güvenli olarak bekleyebilecekleri,

p) Islak borulu yağmurlama sistemi: Boruları sürekli olarak su ile dolu durumda otomatik söndürme sistemi,

r) İlgili standart: Türk standartlarını, bu standartların olmaması halinde Avrupa standartlarını, Türk veya Avrupa standartlarında düzenlenmeyen özellikleri, uluslararası standartlarda kabul edilen standartları,

s) Kademeli Aşırı Tahliye: Kullanıcıların ucuzdan uzaklaşarak aynı kat seviyesinde yer alan pahalı geçirimsiz komşu kompartımana sığınmasını,

ş) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Acil durum aydınlatması: Olağan aydınlatma devrelerinin kesintiye uğraması hâlinde, Armatürün kendi gücüyle veya ikinci bir enerji kaynağından beslenerek sağlanan aydınlatmayı,

t) Kaçış (Yangın) merdiveni: Yangın hâlinde ve diğer acil hallerde binadaki insanların emniyetli ve süratli olarak tahliyesi için değiştirilmesi, parlamaya karşı korunumlu bir şekilde düzenlenen ve tabiî zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan merdiveni,

u) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Kaçış uzaklığı: Herhangi bir yerde bir yerde durulabilen uzak yerde bulunan bir kişinin kendisine en yakın kat çıkışına kadar almak zorunda olduğu yürüme yolundan uzakta,

ü) Kaçış yolu: Oda ve diğer müstakil hacimlerden çıkışlar, katlardaki koridor ve benzeri geçişler, kat çıkışları, zemin kata ulaşan yollar ve bina son çıkışına giden yollar dahil olmak üzere herhangi bir yerde bulunan yer seviyesindeki cadde veya engel kısmı olana kadar olan ve hiçbir şekilde bulunmayan yollar,

v) Kamuya açık kullanımı: Binanın, herkesin çıkış ve çıkışına açık olarak bölümleri,

y) Kamuya açık bina: Otel, sinema, tiyatro, hastane, lokanta, okul, yurt, lokal, yerler, açık ve kapalı spor tesisleri, eğitim ve dinlenme tesisi ve benzeri binaları,

z) Konut: Ticari amaç gözetmeksizin bir veya birçok insanın iş zamanı dışında barınma, dinlenme ve uyuma amacıyla ikamet ettiği, imar planında bu amaca ayrılmış olan yer,


aa) Kullanıcı yükü: Herhangi bir anda, bir binada veya bina esasen alınan belirli bir bölümde bulunma olasılığı olan toplam insan sayısı,

bb) Kullanıcı yük içeriği: Yapılarda kişi başına düşen kullanım hafızasının içindeki m2/kişi olarak kayıt,

cc) Kuru boru sistemi: Normalde içinde su bulunmuyor, yangın halindeyken itfaiyenin zemin seviyesinde su basabileceği boruyu,

çç) Kuru borulu yağmurlama sistemi: Çalışma öncesi, kontrol vanasından bir sonraki boru hattı, başlangıçta hava veya inert gaz ile dolu durumda kayıtlı otomatik söndürme sistemi,

dd) Korunumlu koridor veya hol: Bitişik olduğu mekânlardan hatalıa karşı dayanıklı yapı elemanlarıyla ayrıştırılmak üzere ürün etkilerinden dahili koridor veya hol,

ee) Korunumlu merdiven: Yangına karşı dayanıklı bir malzeme ile sarmal veya darbeden etkilenmeyecek şekilde düzenlenen merdiveni,

ff) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Mevcut yapı: Bu Yönetmeliğin niteliklerinin kaydedilmesinden önce yapı ruhsatı alınıp yapımı devam eden veya yapısal tamamlanan yapı, bina, tesis ve işletmeyi,

gg) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Ortak merdiven: Birden çok sayıda kullanım birimine hizmet veren ve kaçış merdiveni olarak da görülen bina merdivenini,

ğğ) Sertifika: Herhangi bir ekipman, malzeme veya hizmet için, Türk Standartları Enstitüsü veya Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul edilen uluslararası bir onay durumu tarafından testin yapıldığı ve ilgili özelliklerin özelliklerini gösteren belgeyi,

hh) Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG): Petrolden ve doğalgazdan elde edilen basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonları veya bunların karışımları,

ıı) Site: Herhangi bir şekilde yılda bir kez devam eden ortak kullanım alanları, güvenlik teşkilatı ve sistemler ile yönetim bütünlüğü olan konut veya işyerlerinin kayıtlı olduğu,

ii) Son çıkış: Bir yapıdan kaçış sağlayan yapının dışa doğru yol ve cadde gibi güvenlikli bir alana geçiş veren bitiş noktası,

jj) Sulu boru sistemi: Sürekli olarak su ile dolu durumda standart boruyu,

kk) Tek yönlü kaçış mesafesi: Bir mekanın içindeki kişinin sadece tek bir yöne hareket ederek bir çıkışa veya alternatifli iki yönlü kaçış olanağına sahip olduğu kadar olan mesafeyi,

ll) TS: Türk Standartları Enstitüsünce karakterleri konulmuş Türk standartlarını,

mm) Yağmurlama (yağmurlama) sistemi: Yangını söndürme, soğutmayı sağlama ve arızayı itfaiyeye ulaşmaya kadar sınırlamak amacı ile kuruma ve su püskürtmeyi yapan otomatik sistemi,

nn) Yangına karşı dayanım (direnç): Bir yapı elemanının veya elemanın yük taşıma, bütünlük ve yalıtkanlık tarafından belirlenmiş bir süre koruyarak yangına karşı dayanmasını,

oo) Yangına tepki: Esnek koşullar altında bir ürüne maruz kaldığında gösterdiği tepkiyi,

öö) Yangın bölgesi (zonu): Yangın hâlinde, uyarı ve silme işlemlerinin diğer yedekleri sistemlerden ayrı olarak devreye giren bölümü,

pp) Yangın kesici: Bina içinde, yangının ve dumanın ilerlemesini ve planlanan birsüre için durdurma, Aşırı veya düşey konumlu eleman,

rr) Yangın duvarı: İki bina arasında veya aynı bina içinde farklı yoğunluk yüküne sahip hacimlerin birbirinden ayrılması gereken hallerde, ürünün ilerlemesini ve belirlenen bir süre için durdurma düşey elemanı,


ss) Yangın güvenliği holü: Kaçış merdivenlerine yangının ve dumanın geçişinin engellenmesi için yapılacak bölüm,

şş) Yangın kapısı: Bir yapıda kullanıcılara, hava veya nesneler için dolaşım imkanı sağlayan, kapalı tutulduğunda duman, ısı ve alev geçişine belirli bir süre dayanacak nitelikteki kapı, kapak veya kepengi,

tt) Yangın kompartımanı: Bir bina içerisinde, tavan ve taban döşemeleri dahilinde olmak üzere, her yanı en az 60 dakika yanmaya karşı dayanıklı yapı elemanları ile duman ve ısıya dayanıklı bölgelerde ayrılmış,

uu) Yangın perdesi: Korunması gereken nesne, ürün veya altyazılı çoğaltılmaya karşı korunması veya ısının Extreme veya düşey olarak kırılmasını engelleme amacıyla kullanılan özel donanımlı korumaları,

üü) Yangın tahliye projesi: Mimari proje üzerinde, kaçış yollarının, yangın merdivenlerinin, acil durum asansörlerinin, yangın dolaplarının, itfaiye su verme ve alma ağızlarının ve yangın pompalarının yerlerinin renkli olarak işaretlendiği projeyi,

vv) Yangın türü: Yanmakta olan maddeye göre;

1) Bir sınıf tamamlamak: Odun, kömür, kâğıt, ot, hazır ve plastik gibi yanıcı katı eşyaların tamamlanmasını,

2) B sınıfı boyalar: Benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran ve asfalt gibi yanıcı sıvı maddelerin parlamasını,

3) C sınıfı yangınlar: Metan, propan, bütan, LPG, asetilen, havagazı ve hidrojen gibi yanıcı gaz maddelerinin patlamasını,

4) D sınıfı yanarlar: Lityum, sodyum, magnezyum ve magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metaller ile radyoaktif maddeler gibi metallerin yanmasını,

yy) Yangın yükü: Bir yapı bölümü içinde bulunan yanıcı listesi kütleleri ile alt ısıl değerleri çarpımları toplamının, plandaki toplam alan bolluğu ile elde edilen ve MJ/m2 olarak ifade edilen büyüklüğü,

zz) Yapı sahibi: Yapı mülkiyeti hakkına sahip olan gerçek veya tüzel kişiyi,

aaa) Yapı sorumluları: Yapım işlerinde görevli alan yapı müteahhidi, proje müellifi, tasarımcı, şantiye şefi ve yapı denetimi bölümü,

bbb) Yapılar: Bodrum katları, asma katlar ve çatı arası piyesler dahil olmak üzere, boyunca inşa edilen bütün katlarının toplam yüksekliğini,

ccc) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Yüksek bina: Bina otomasyonu 21.50 m'den, yapı otomasyonu 30.50 m'den fazla olan binaları,

ççç) (Mülga: 10/8/2009-2009/15316 K.)

ddd) Yüksek tehlike: Yüksek tehlike sınıfına giren, üretildiği, endüstriyel ve depolandığı yerler,

eee) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Dış yüzey cephe kaplaması: Yapıyı dış parçalara karşı koruyan, hava taşıyıcılarının ve duvarlarının malzemesi veya farklı malzeme katmanlarından oluşan sistem ile kaplanması,

fff) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Gaz dedektörü: İlgili standarda uygun elektrik kesintisine karşı kendinden bataryalı algılama ve cihazın uyarısı,

ggg) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Geleneksel cephe kaplaması: Bir yapıda taşıyıcı sistemi ve/veya dış duvarları oluşturan yapı elemanlarının, arada havalandırma delikleri teşkil edilmeyecek şekilde çeşitli yapı malzemelerinin kaplanması,

(ğğğ) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Giydirme cephe: Binanın dayanıklı sistemine kendine ait bir konstrüksiyon yardımı ile kayıtlı olarak muhafazası kabuğunu içeren, binanın içinde kalanları, önceden muhafaza edilmiş olanlardan oluşan dış duvarları,

hhh) (Ek: 16/3/2015-2015/7401 K.) Yapı malzemeleri: Bina ve diğer inşaat işleri de dahil olmak üzere, bütün yapı işlerinde kalıcı olarak kullanım amaçlı ile üretilen bütün malzemeleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

İlkeler, Görevler, Yetkiler, Sorumluluklar ve Yasaklar

İlkeler

MADDE 5- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

(1) Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, toptana karşı güvenlik açısından bu Yönetmelikte belge şartlarına uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan veya proje işleyişi ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre imalat yapılmadığının kusurlarında, bu eksiklikler giderilinceye kadar bina yapı kullanma izin belgesi veya çalışma ruhsatı verilmemiştir.

(2) Tasarımcılar tarafından, bu Yönetmelikte yeterli kurallar bulunmayan hususlarda ve metro, marina, helikopter pisti, tünel, stadyum, havaalanı ve bölümünün kullanım kesilmesinden korunmasında Türk Standartları, bu standartların olmaması halinde ise Avrupa Standartları esas alınır. Türk veya Avrupa standartlarında düzenlenmeyen ayrıntılarda, uluslararası düzeyde kabul edilen standartlar da mevcuttur.

(3) Bu Yönetmeliğin ayrıntılarında proje ve üretim ile ilgili tereddüde düşülen ayrıntılar Çevre, Şehircilik ve İklim Düzenleme Bakanlığının, diğer ayrıntılar hakkında ise Bakanlığın Bakanlığının kullanımının esası yazılı olarak gözden geçirilir buralara göre işlem yapılır.(1)

Görev, yetki ve sorumluluk

MADDE 6- (1) Bu Yönetmelik kararının verildiğinden;

a) Yapı ruhsatı tescili yetkili idareler,

b) Yatırımcı Kuruluşu,

c) Yapı sahipleri,

ç) İşverenler veya ülkeler,

d) Tasarım ve uyumlu mimar görevliler ve mühendisler ile devam edecek yükleniciler ve imalatçılar,

e) Yapı eğitiminde ve kullanımında görev alan müşavir, danışman, proje kontrol, yapı denetimi ve işletme eğitimleri,

görevli, yetkili ve sorumludur.

(2) Yangın söndürme ve algılama, duyuru ve acil aydınlatma gibi aktif yangın güvenlik tesisatının yeterli olmamasından; oluşmasının eksik veya hatalı olması veya bozulması durumunda proje müellifleri ve yapımın eksik veya hatalı olması veya kesilmesi uygun olmaması halinde ise müteahhit veya yapımcı firma sorumludur. Sistemin uygun çalışmaması işletmeden gelmesi ise, işletmeci kuruluş doğrudan sorumlu olur. Yangın güvenlik planının yaptırılmasının gerekli olduğu yapı sahibine kayıtlı olarak bildirildiği halde, yapı sahibi tarafından yaptırılmamış veya kesilmemiş uygun yaptırılmamış ise, yapı sahibi sorumlu olur.

(3) Bu Yönetmelik hükümlerine uyulmaması nedeniyle ortaya çıkan yangın hasarlarından dolayı;

a) Yapı inşasında yer alan yapı sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri,

b) Tasarımda, katılım ve denetimde görevli mimar ve mühendisler,

c) Yapı denetimi denetimleri,

ç) Müteahhitler, imalatçılar ve danışmanları,

kusurlarına göre sorumludur.

_______________

(1) 20/11/2021 tarihli ve 31665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4825 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının 1 inci maddesiyle bu fıkralarda yer alan "Çevre ve Şehircilik Bakanlığının", ibaresi "Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının" şeklinde değiştirilmiştir.


(4) (Değişik: 12/3/2012-2012/2958 K.) Binaların yangın algılama ve söndürme projeleri, tesisat projelerinden ayrı olarak hazırlanması. Bir kat alanı 2000 m2'den fazla olan katların tahliye projeleri, mimari projelerden ayrı ayrı hazırlanmaktadır. Tahliye projeleri diğer yapılarda mimari projelerde gösterilmiştir. Projeler; Ruhsat tescilleri yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır. Yorumlanması gereken, düzenli veya belirsiz olan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görüşüldükten sonra işlem ve uygulama yapılır.(2)

(5) Yapı ruhsatı tescili yetkili merciler; Yangın söndürme, algılama ve tahliye projelerinin ve uygulamalarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığını denetler.

(6) Sigorta şirketleri, sahtekarlığa karşı sigorta kaldırma talebi karşılama kuruluşlarında, ayrılıklarda ve işletmelerde, bu Yönetmelik hükümlerine uyulmadığını kontrol etmek mecburiyetindedir.

(7) Yangın güvenliği raporları teşviki için, ilgili kanunlarda belirtilen vergi, resim ve harçlar hariç olmak üzere, kamu harcamaları proje denetimi ve denetim hizmetlerinden hiçbir şekilde vize, harç ve benzeri reklamlar altında herhangi bir ücret talep edilemez ve tahsil edilemez.

Genel sorumluluklar ve yasaklar

MADDE 7- (1)Herhangi bir yerde kontrol dışı ateşin yandığının veya dumanın çıktığın görüldüğü halde, itfaiyeye haber verilir.

(2) Kamuya açık telefon ve ilansız telefon kabinlerinin içine, karayolları ve otobanların şehir dışındaki uygun yerlerine, kamu binalarının, sitelerin ve diğer kurum ve kuruluşlarına ait kişilerin güvenlik ve kontrol bilgilerinin bulunduğu, kırmızı zemin üzerine fosforlu sarı veya beyaz renk itfaiyenin güncel telefon numarasının yazılması zorunluluğudur. (1)

(3) Yangına müdahaleyi iyileştirme açısından, itfaiye araçlarının yapısının kolayca yanaşmasını sağlamak üzere, yapıların ana girişine ve çevresine park yasağının uygulanması ve bu hususun trafik levhası ve izolasyonların eklenmesi.

(4) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Toplam kapalı kullanım alanı 10000 m2'den büyük imalathane, atölye, depo, otel, motel, sağlık, toplama ve eğitim binalarında, binaya ait yangın söndürme projeleri, bina girişinde ve patlama sırasında ortaya çıkmanın sırasında elde edilebilirliği bir yerde bulunur. Bu projelerde; binanın kaçış yolları, yangın merdivenleri, varsa itfaiye asansörleri, yangın dolapları, itfaiye su verme ağızları, yangın pompaları ile jeneratörün yeri işaretlenir.

(5) Binada patlama meydana gelmesinde olaya müdahale eden acil durum ekipleri mahalli itfaiye teşkilatı amirinin olay yerine gelmesinden itibaren onun emrine girerler ve ona her konuda yardım etmek mecburiyetindedirler.

(6) Gereken bina acil durum ekiplerinin ve yedek parça onarımı yapan polis ekiplerinin görev faaliyetleri sırasında, yetkili itfaiye amirince can ve malların korunması üzere karar ve talimatlar, diğer kamu görevlilerince ve arıza güvenliği sorumlularınınca aynen yerine yerine getirilir.

(7) Kamu görevlileri, bina yoluyla, bina görevlileri, gönüllü ekipler ve olay yerinde bulunan herkes, itfaiye ekiplerinin yerine getirmesine yardımcı olur ve çalışmalarda güçlendirici davranışlardan kaçınır.

–––––––––––––––––

(1) 16/3/2015 tarihli ve 2015/7401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki Yönetmeliğin 2. maddesiyle bu kategorilerde yer alan "YANGIN 110" ibaresi "itfaiyenin güncel telefon numarasının" şeklinde değiştirilmiştir.

(2) 20/11/2021 tarihli ve 31665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4825 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının 2. maddesiyle bu paragraflarda yer alan "Çevre ve Şehircilik Bakanlığının" ibaresi "Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının" şeklinde değiştirilmiştir.


(8) Koru, park, bahçe ve piknik yerlerinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işleticilere ve kadınlara ocak yeri olarak bölünmüş yerler dışında ateş yakmak, ateşle ilgili işler yapmak ve anız yakmak yasaktır. Kâğıt, plastik naylon ve benzeri kolay yanan maddeler ile kılavuzlu küllerin ve sigara izmaritlerinin kapalı mekanlara, kapı önlerine, ormanlık alanlara, otoban, cadde ve sokaklara atılması ve yıkanması yasaktır.

(9) Araçların, sokak ve caddelerde ateşleme cihazlarının elektrik ve itfaiye araçlarının geçişini zorlaştıracak şekilde park edilmesi, itfaiye araçlarına yol verilmemesi, yaya kaldırımını aşacak şekilde tabela ve afiş asılması, sergilenerek yolun kapatılması ve dar sokaklara araç park edilmesi gibi fiil ve hareketler.

(10) Her türlü binada, açık arazide, yerde, yerde, sabitde, meydan ve alanda bulunan ve seyyar yangın söndürme ve cihazlarını karıştırmak, bozmak, kırmak sökmek, içine kâğıt ve paçavra gibi yabancı maddeler oluşturmak veya bunları kullanılamayan hâle getirmek veyahut bozuk bir hâlde tutmak, her suretle parlamasının önünü, bina sırasında ip çekmek, tente asmak ve hareketler yapmak. Yangın söndürücü tesis ve malzeme, amacı dışında kullanılmamaktadır.

(11) Yönetmeliğin bu bölümündeki sınıflandırmada yer alan yangın güvenliği, itfaiyeye yardım ve yasaklar ile ilgili hususların ayaktan tedavi edilmesinden; kamu yapılarında binadaki en üst amir, kat mülkiyeti tesis sahip olunan yapılarda yöneticiler ve sitelerin doldurulması ve diğer binalarda ise, bina malilikleri sorumludur.

(12) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/3 md.)Orman alanları içinde veya bitişiğinde planlanan rafinerilerde, fosil yakıt kaynaklı elektrik üretim tesislerinde, kuruluş gücü 500 MW ve üzeri olan enerji üretim tesislerinde ve toplam kapalı kullanım alanı 2000 m2'den büyük fabrikalar gibi endüstriyel tesislerde ve bunların depolama tesislerinde/sahalarında bu Yönetmelikte belirtilen ilave çalıştırılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Binaların Kullanım Sınıfları

Kullanım sınıfları

MADDE 8- (1) Binaların kullanım özelliklerine göre sınıfları aşağıda belirtilmiştir:

a)Konutlar,

b) Konaklama amaçlı binalar,

c) Kurumsal binalar,

ç) Büro binaları,

d) Ticaret amaçlı binalar,

e) Endüstriyel maddeler,

f) Toplanma amaçlı binalar,

g) Depolama imkanı sunan,

ğ) Yüksek tehlikeli yerler,

h) Karışık kullanım amaçlı yapılar.

(2) Binaların kullanım sınıfı ile ilgili olarak herhangi bir belirti doğduğunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının değerlendirmesine ve kararına uyulur.(1)

Konutlar

MADDE 9- (1) Konutlar; bağımsız bölüm bölümlerine göre, en çok iki bağımsız bölüm olan bir ve iki ailelik evler ve üç veya daha çok bağımsız bölüm bulunan apartmanlar olarak tasnif edilir.

Konaklama amaçlı yemekler

MADDE 10- (1)Konaklama amaçlanan yapılar;konaklama hizmeti veya konaklama hizmeti ile birlikte sunma, eğlence, gösteri ve animasyon gibi hizmetlerden birinin veya birkaçının sunulduğu yerlerdir. Oteller, moteller, termal tesisler, tatil köyü ve pansiyonlar, kampingler, öğrenci yurtları, kamplar ve benzeri konaklama amaçlı binalardandır.

______

(1) 20/11/2021 tarihli ve 31665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4825 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının 4. maddesiyle bu paragraflarda yer alan "Çevre ve Şehircilik Bakanlığının" ibaresi "Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının" şeklinde değiştirilmiştir.


Kurumsal oyunlar

MADDE 11- (1) Kurumsal binalar ve bu bölümlerin kullanım özellikleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Eğitim tesisleri: Eğitim ve öğretim prosedürlerinin yürütüldüğü yerlerdir. Eğitim amaçlı binalar; ilköğretim , ortaöğretim kurumları ve yüksek öğretim kurumları dahilinde olmak üzere, altı veya daha fazla kişi tarafından günde 4 saat veya daha fazla bir süre ile veya haftada 12 kişiden fazla bir süre ile eğitim amacı ile kullanılan binalar veya bu amaçla kullanılan bölümleri içerir. Anaokulları, kreşler, çocuk kulüpleri, özel eğitim kuralları, ilköğretim okulları, ortaöğretim kuralları, derslerhaneler, kütüphaneler, yetiştirme yurtları, yatılı bölge okulları, yüksek eğitim kurumları ve benzeri yerler bu sınıflara girer.

b) Sağlık hizmeti amaçlı yapılar: Bedensel veya zihinsel bir kesintili veya kısıtlamalı tedavinin veya bakımın yapıldığı veya küçük çocuklar, nekahet hallerindeki kişiler veya bakıma muhtaç yaşlıların bakımları için kullanılan ve dört veya daha fazla kişinin yatırılabileceği binaları veya kesintileri bu amaçlanan kullanılan bölümleri kapsar. Hastaneler, huzurevleri, çocuk bakım ve paylaşım merkezleri, dağıtım hizmetleri ve benzeri yerler bu sınıfa girer. Sağlık ocakları, özel klinikler, revirler, teşhis ve tedavi merkezleri ve tedavi laboratuvarları da bu sınıfta sayılır.

c) Tutukevi, cezaevi ve ıslah evi binaları: Hürriyetleri kısıtlanmış veya güvenlik sebebiyle hareketleri sınırlandırılmış kişilerin barındırıldığı binalardır. Ceza ve tutukevleri, nezarethaneler, ıslah evleri ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

Büro binaları

MADDE 12- (1) Büro binaları; ticaret amaçlı binaların kapsamına giren işler hariç olmak üzere, iş amacı ile her türlü büro hizmetlerinin yürütüldüğü, hesap ve kayıt işlemlerinin ve benzeri çalışmaların yapıldığı binalardır. Bankalar, borsalar, kamu hizmet binaları, genel büro binaları, doktor ve diş hekimi muayenehaneleri gibi yerler bu binalardandır.

(2) Başka bir binanın bünyesinde büro hizmetleri için kullanılan bölümler, ana binanın kullanım sınıflandırılmasına tabidir.

Ticaret amaçlı binalar

MADDE 13- (1) Ticaret amaçlı binalar; gıda, giyim, sağlık ve diğer ihtiyaç maddelerinin toptan ve perakende olarak satıldığı yerlerdir. Mağazalar, dükkânlar, marketler, süpermarketler, toptancı siteleri, sebze, meyve ve balık halleri, et borsaları, kapalı çarşılar, pasajlar, tamirhaneler, yedek parça ve malzeme satış yerleri ile benzeri yerler ticaret amaçlı binalardır.

(2) Ticari malların satışı ile bağlantılı olarak kullanılan ve aynı binanın içinde bulunan büro, depo ve hizmet amaçlı bölümler ticaret amaçlı bina sınıfına girer. Esas olarak başka bir kullanım sınıfına giren bir binada bulunan küçük ticaret amaçlı bölümler, binanın esas kullanım sınıflandırmasına ilişkin hükümlere tabi olur.

Endüstriyel yapılar

MADDE 14- (1) Endüstriyel yapılar; her çeşit ürünün yapıldığı fabrika ve işleme, montaj, karıştırma, temizleme, yıkama, paketleme, depolama, dağıtım ve onarım gibi işlemlere mahsus bina ve yapılardır. Her türlü fabrika, bıçkıhaneler, çamaşırhaneler, tekstil üretim tesisleri, enerji üretim tesisleri, gıda işleme tesisleri, dolum ve boşaltım tesisleri, kuru temizleme tesisleri, maden işleme tesisleri, rafineriler ve benzeri yerler bu sınıfa girer.


Toplanma amaçlı binalar

MADDE 15- (1) Toplanma amaçlı binalar; tören, ibadet, eğlence, yeme, içme, ulaşım ve araç bekleme gibi sebeplerle, 50 veya daha fazla kişinin bir araya gelebildiği bütün binaları veya bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini ifade eder. Toplanma amaçlı binalar şunlardır:

a) Yeme ve içme tesisleri: Beslenme ile ilgili hizmetlerin sunulduğu açık ve kapalı yerleri kapsar. Kahvehaneler, çay bahçeleri, pastaneler, lokantalar, lokaller, fırınlar, kafeterya ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

b) Eğlence yerleri: Eğlence hizmeti veren açık ve kapalı yerleri kapsar. Sinemalar, tiyatrolar, pavyonlar, gazinolar, tavernalar, barlar, kokteyl salonları, gece kulüpleri, diskotekler, düğün ve nikâh salonları ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

c) Müzeler ve sergi yerleri: Sanat ve bilim eserlerinin muhafaza ve teşhir edildiği yerleri kapsar. Müzeler, sergi yerleri, müzayede yerleri, fuarlar ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

ç) İbadethaneler: İbadet yapılan alanları ve benzeri yerleri kapsar. Camiler, kiliseler, sinagoglar ile benzeri ibadet yerleri bu sınıfa girer.

d) Spor alanları: Spor yapılan alanları ve benzeri yerleri kapsar. Açık ve kapalı spor alanları ve salonları ile benzeri yerler bu sınıfa girer.

e) Terminal ve garlar: Kara ve demiryolu araçlarının yolcu ve yüklerini indirip bindirdikleri yerlerdir.

f) Hava alanları: Üzerindeki her türlü bina, tesis ve donanımlar dâhil olmak üzere, kısmen veya tamamen uçakların iniş, kalkış ve yer hareketlerini yaparken kullanabilmeleri için yapılmış alanlardır.

g) Limanlar: Gemilerin barındıkları, yük alıp boşalttıkları ve yolcu indirip bindirdikleri yerlerdir.

(2) Herhangi bir binada toplanma amaçlı olarak kullanılan, ancak 50'den az kişinin toplanmasına uygun olan bölümler, esas binanın kullanım sınıflandırılmasına tabidir.

Depolama amaçlı tesisler

MADDE 16- (1) Depolama amaçlı tesisler; her türlü mal, eşya, ürün, araç veya hayvanın depolanması veya muhafazası için kullanılan bina ve yapıları ifade eder. Depolama amaçlı tesisler şunlardır:

a) Depolar: Çeşitli mal, malzeme ve maddelerin gerektiğinde kullanılmak üzere muhafaza edildiği yerlerdir. Silolar, tank çiftlikleri, basımevi depoları, antrepolar, ahırlar, ambarlar, eşya emanet ve muhafaza yerleri, arşivler ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

b) Otoparklar: Motorlu ulaşım ve taşıma araçlarının bekletildiği ve muhafaza edildiği yerlerdir. Kapalı ve açık otoparklar, bina otoparkları, oto galerileri, kapalı taksi durakları ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

(2) Bir binanın içerisinde bulunan 50 m2'den küçük depolama amaçlı bölümler esasbinanın bir parçası olarak kabul edilir.

Yüksek tehlikeli yerler

MADDE 17- (1)Parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile akaryakıtların imal edildiği, depolandığı, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler yüksek tehlikeli yerler olarak değerlendirilir. Aşağıda belirtilen yerler bu sınıfa girer.


a) Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler, LPG, doğalgaz ve benzeri gazların depolama, taşıma, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerlerdir.

b) Patlayıcı maddelerle ilgili yerler, ısı ve basınç tesiri ile kolay tutuşabilen ve patlayabilen maddelerin bulunduğu yerlerdir. Mermi, barut, dinamit kapsül ve benzeri maddelerin imal ve muhafaza edildiği ve satıldığı yerler bu yerlerdendir.

c) Yanıcı sıvılarla ilgili yerler, yanıcı sıvıların üretildiği, depolandığı ve hizmete sunulduğu satış tesisleri ve benzeri yerlerdir.

Karışık kullanım amaçlı binalar

MADDE 18- (1) Bir binada iki veya daha fazla kullanım sınıflandırılmasına tabi olacak bölümler var ise ve bu bölümler birbirinden, daha yüksek tehlike sınıfına uygun bir yangın bölmesi ile ayrılamıyor veya iç içe olması sebebiyle ayrı korunma tedbirlerini uygulamak mümkün değil ise, daha yüksek koruma tedbirleri gerektiren sınıflandırmaya ilişkin kurallar bütün bina için uygulanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tehlike Sınıflandırması

Bina tehlike sınıflandırması

MADDE 19- (1) Bina veya bir bölümünün tehlike sınıfı, binanın özelliklerine ve binada yürütülen işlemin ve faaliyetlerin niteliğine bağlı olarak belirlenir. Bir binanın çeşitli bölümlerinde değişik tehlike sınıflarına sahip malzemeler bulunuyor ise, su ve pompa kapasitesi bina en yüksek tehlike sınıflandırmasına göre belirlenir.

(2) Binada veya bir bölümünde söndürme sistemleri ve kompartıman oluşturulurken, tasarım sırasında aşağıdaki tehlike sınıflandırması dikkate alınır:

a) Düşük tehlikeli yerler: Düşük yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip malzemelerin bulunduğu, en az 30 dakika yangına dayanıklı ve tek bir kompartıman alanı 126 m2'den büyük olmayan yerlerdir.

b) Orta tehlikeli yerler: Orta derecede yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip yanıcı malzemelerin bulunduğu yerlerdir.

c) Yüksek tehlikeli yerler: Yüksek yangın yüküne ve yanabilirliğe sahip ve yangının çabucak yayılarak büyümesine sebep olacak malzemelerin bulunduğu yerlerdir.

(3) Binada veya bir bölümünde, söndürme sistemleri tasarımında uyulacak bina tehlike sınıflandırılması ile ilgili olarak kullanılan alanlar, Ek-1/A, Ek-1/B ve Ek-1/C'de gösterilmiştir.

İKİNCİ KISIM

Binalara İlişkin Genel Yangın Güvenliği Hükümleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Temel Hükümler

Binanın inşası

MADDE 20- (1) Bir bina, yangın çıkması hâlinde;

a) Binanın yük taşıma kapasitesi belirli bir süre için korunabilecek,

b) Yangının ve dumanın binanın bölümleri içerisinde genişlemesi ve yayılması sınırlandırılabilecek,

c) Yangının civarındaki binalara sıçraması sınırlandırılabilecek,


ç) Kullanıcıların binayı terk etmesine veya diğer yollarla kurtarılmasına imkân verecek,

d) İtfaiye ve kurtarma ekiplerinin emniyeti göz önüne alınacak,

şekilde inşa edilir.

Binaların yerleşimi

MADDE 21- (1) İmar planları yapılırken; konut, ticaret, sanayi ve organize sanayi gibi fonksiyon bölgeleri arasında, yangın havuzları ve su ikmal noktalarının yapımına imkân verecek şekilde yeşil kuşaklar ayrılması mecburidir.

(2) İmar planlarının tasarımında donatı alanları ile yerleşim fonksiyonları belirlenirken, bina sınıflandırmalarındaki yangın tedbirleri esas alınır.

(3) Yeni planlanan alanlarda bitişik nizamda teşekkül edecek imar adalarının uzunluğu 75 m'den fazla olamaz. Uzunluğu 75 m'den fazla olan bitişik nizam yapı adalarında, yangına karşı güvenliğe ve erişim kontrolüne ilişkin düzenlemeler yapılır ve alınması gereken tedbirler plan müellifi tarafından plan notunda belirtilir.

(4) Plan yapımı ve revizyonlarında, planlama alanı ve nüfus dikkate alınarak, 0.05 m²/kişi üzerinden itfaiye yerleri ayrılır.

(5) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) 7 nci maddenin on ikinci fıkrasında belirtilen alanlarda yapı cephesinden itibaren yatayda 300 m, arazi eğiminin % 40'tan fazla olduğu alanlarda ise yatayda 500 m mesafede, kendiliğinden doğal yetişen orman örtüsünün bulunmaması ile düşük yanıcılık özelliğine sahip orman örtüsünün bulunması veya bu mesafeler içerisinde parsel sınırı dışında 50 m'den daha geniş karayolu, akarsu ve benzeri yangının ilerlemesine mani olabilecek fiziki engeller bulunması durumları hariç olmak üzere; orman yangınlarından kaynaklı alev ve/veya sıcaklığın tesislere ait yapılara ve depolama sahasına sirayet etmesini engellemek amacıyla tesise ait yapı cephesinden ve depolama sahasından itibaren 100 m mesafe içerisinde dış yangın bölgesi teşkil edilir ve bu Yönetmelikte belirtilen ilave tedbirler alınır. Arazi eğiminin % 30 ila % 55 arasında olduğu alanlarda bu mesafe eğimin binaya göre aşağı yönünde 2 kat, diğer yönlerde 1,5 kat artırılır. Arazi eğiminin % 55'ten fazla olduğu alanlarda bu mesafe eğimin binaya göre aşağı yönünde 4 kat, diğer yönlerde 2 kat artırılır. Orman örtüsünün yanıcılık özelliği Orman Bölge Müdürlüklerince belirlenir. Dış yangın bölgelerinde yapı cephesinden itibaren;

a) 1,5 m mesafe içerisinde yanıcı malzeme ve bitki bulundurulmaz, bu alan çakıl, beton gibi yanmaz malzeme ile kaplanır.

b) 1,5-10 m mesafe içerisinde yanıcı malzeme bulundurulmaz, ağaçlandırma yapılmaz. Bu mesafe içerisinde arazi eğiminin % 20'yi geçtiği hâllerde yapı cephesinden 3,5 m mesafeye kadar olan alan çakıl, beton gibi yanmaz malzeme ile kaplanır.

c) 10-30 m mesafe içerisinde varsa ağaç araları 3 m'den az olamaz, tabi zeminden 2 m'ye kadar olan dallar temizlenir, zemin yüzeyi her altı ayda bir kuru nebattan temizlenir.

ç) 30-100 m mesafe içerisinde tabi zeminden 2 m'ye kadar olan ağaç dalları temizlenir, zemin yüzeyi her altı ayda bir kuru nebattan temizlenir.

(6) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) Beşinci fıkrada belirtilen alanlarda, söz konusu fıkradaki tedbirler ilgisine göre yapı sahibi ve yetkili idaresince alınmadıkça 7 nci maddenin on ikinci fıkrasında sayılan kullanım sınıfına haiz yapı yapılamaz, bunlara ruhsat düzenlenemez ve faaliyetlerine izin verilemez.

(7) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/5 md.) Orman alanlarına bitişik parsel oluşturulamaz. İmar planı hazırlanırken, yangına müdahaleyi kolaylaştırmak bakımından, itfaiye araçlarının ulaşımını sağlamak üzere, orman sınırı ile parsel arasında asgari 10 m yol bırakılır.


Binaya ulaşım yolları

MADDE 22- (1) İtfaiye araçlarının şehrin her binasına ulaşabilmesi için, ulaşım yollarının tamamında itfaiye araçlarının engellenmeden geçmesine yetecek genişlikte yolun trafiğe açık olmasına özen gösterilir. Özellikle park edilmiş araçlar sebebiyle itfaiye araçlarının geçişinin engellenmemesi için, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve bu Kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklere göre, belediye trafik birimleri ile emniyet trafik şube müdürlüğü, normal zamanlarda yolları açık tutmakla yükümlüdür. Bunlar, yangın anında ulaşımın sağlanması için, park edilmiş araçlara veya özel mülkiyete zarar vermeyecek tedbirleri alarak ulaşım yollarını açma yetkisine sahiptirler.

(2) İtfaiye araçlarının yaklaşabildiği son noktadan binanın dış cephesindeki herhangi bir noktasına olan yatay uzaklık en çok 45 m olabilir.

(3) İç ulaşım yolları, herhangi bir binaya ana yoldan erişimi sağlayan yollardır. İç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m ve çıkmaz sokak bulunması hâlinde en az 8 m olur. Dönemeçte iç yarıçap en az 11 m, dış yarıçap en az 15 m, eğim en çok % 6 ve düşey kurp en az R=100 m yarıçaplı olur. Serbest yükseklik, en az 4 m ve taşıma yükü 10 tonluk arka dingil yükü düşünülerek en az 15 ton alınır.

(4) İç ulaşım yolundan binaya erişim için gerekli açılı mesafe, o bölgeye hizmet verecek itfaiyede bulunan araçların erişim imkânlarından daha uzak ise, itfaiye aracının binaya yanaşmasına engel olabilecek çevre veya bahçe duvarları, itfaiye aracı tarafından kolaylıkla yıkılabilecek şekilde zayıf olarak yapılır. Bu şekilde zayıf olarak yapılan duvar bölümü, en az 8 m uzunluğunda olur; kolayca görünebilecek şekilde kırmızı çapraz işaret konularak gösterilir ve önüne araç park edilemez.

(5) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/6 md.) 7 nci maddenin on ikinci fıkrasında belirtilen alanlarda, orman ile parsel sınırı arasında 21 inci maddenin yedinci fıkrasındaki koşulun sağlanamaması hâlinde binaların parsel sınırında üçüncü fıkrada belirtildiği şekilde orman sınırı boyunca beton iç ulaşım yolu yapılır. Bu yollara araç park edilemez, itfaiye araçlarının geçişine engel olacak şekilde malzeme depolanamaz.

İKİNCİ BÖLÜM

Taşıyıcı Sistem Stabilitesi

Bina taşıyıcı sistemi stabilitesi

MADDE 23- (1) Bina taşıyıcı sisteminin yangın direncinin belirlenmesinde, yük taşıma kapasitesi, bütünlüğü ve yalıtımı göz önüne alınır.


(2) Bina taşıyıcı sistem ve elemanlarının, gerek bir bütün olarak ve gerekse her bir elemanıyla, bir yangında insanların tahliyesi veya söndürme süresinde korunmaları için yeterli bir zaman boyunca stabil kalmalarını sağlayacak şekilde hesaplanarak boyutlandırılması mecburidir.

(3) Yapı elemanları ile birleşik olarak kullanılan mamuller dâhil olmak üzere, yapı elemanlarının yangın karşısındaki tepkileri ve dirençleri için ilgili yönetmelikler ve standartlar esas alınır.

(4) Çevreye yangın yayma tehlikesi olmayan ve yangın sırasında içindeki yanıcı maddeler çelik elemanlarında 540 0C üzerinde bir sıcaklık artışına sebep olmayacak bütün çelik yapılar, yangına karşı dayanıklı kabul edilir. Alanı 5000 m2'den az olan tek katlı yapılar hariç olmak üzere, diğer çelik yapılarda, çeliğin sıcaktan uygun şekilde yalıtılması gerekir. Yalıtım, yangına dayanıklı püskürtme sıva ile sıvama, yangına dayanıklı boya ile boyama, yangına dayanıklı malzemeler ile çevreyi sarma, kutuya alma ve kütlesel yalıtım şeklinde yapılabilir.

(5) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Betonarme ve ön gerilmeli betondan mamul taşıyıcı sistem elemanlarında ilgili yönetmelik ve standartlara uyulur. Çok katlı ve özellikle yatay yangın bölmeli binalarda, sistem bir bütün olarak incelenir, eleman genleşmelerinin kısıtlandığı durumlarda doğan ek zorlamalar gözönünde tutulur. Betonarme veya betonarme-çelik kompozit elemanların Ek-3/B'ye göre 120 dakika yangına karşı dayanıklı olabilmesi için, en dıştaki çelik profil veya donatının dış yüzü ile en dış beton lifi arasında kalan mesafe olan net beton ölçüsünün, kolonlarda en az 35 mm, kirişlerde 25 mm ve döşemelerde ise en az 20 mm olması gerekir. Yangına karşı dayanımı 120 dakikadan daha az olan betondan mamul taşıyıcı sistem elemanlarında TS 500 standardına uyulur.

(6) Ahşap elemanların yangın mukavemet hesapları yanma hızına dayandırılır. Yanma hızı 0.6 ilâ 0.8 mm/dak kabul edilip; ahşap elemanın bu şekilde azalan en kesitiyle ve güvenlik katsayısı 1.00'e eşit alınarak, üzerine gelen gerçek yükü taşıyabildiği süre yangın mukavemet süresi kabul edilir. En az 19 cm kalınlığında kagir taşıyıcı duvar, kemer, tonoz ve kubbeler, diğer yönetmelik ve standartlara uygun inşa edilmiş olmaları kaydıyla, 4 saatten kısa süreli yangınlar için ayrı bir kontrolü gerektirmez.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yangın Kompartımanları, Duvarlar, Döşemeler, Cepheler ve Çatılar

Yangın kompartımanları

MADDE 24- (1)Yangın kompartıman duvar ve döşemelerinin yangına en az direnç sürelerine Ek-3/B'de yer verilmiştir.

(2) İki veya daha çok bina tarafından ortak kullanılan duvarlar, kazan dairesi, otopark, ana elektrik dağıtım odaları, yapı içindeki trafo merkezleri, orta gerilim merkezleri, jeneratör grubu odaları ve benzeri yangın tehlikesi olan kapalı alanların duvarları ve döşemeleri kompartıman duvarı özelliğinde olur.

(3) İki veya daha çok binaya ait müşterek duvarlar yangına dayanıklı duvar olarak inşa edilir. İkiz evleri birbirinden ayıran her duvar yangın duvarı olarak inşa edilir ve evler ayrı binalar olarak değerlendirilir.

(4) (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.) Bina yüksekliği 21.50 m'den fazla olan konut harici binalarda ve bina yüksekliği 30.50 m'den fazla olan konut binalarındabelirtilen yüksekliklerden daha yukarıda olan katlarında en çok üç kat bir yangın kompartımanı olarak düzenlenir.


(5) (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.) Atriumlu bölümlere, sadece düşük ve orta tehlikeli sınıfları içeren kullanımlara sahip binalarda müsaade edilir. Atrium alanının hiçbir noktada 90 m2'den küçük olmaması esastır. Alanı 90 m2'den küçük olan atrium boşluklarının çevresi her katta en az 45 cm yüksekliğinde duman perdesi ile çevrelenir ve yağmurlama sistemi ile korunan binalarda duman perdesinden 15 ila 30 cm uzaklıkta, aralarındaki mesafe en çok 2 m olacak şekilde yağmurlama başlığı yerleştirilir. Atriumlarda doğal veya mekanik olarak duman kontrolü yapılır.

(6) Binalarda olması gereken en fazla kompartıman alanına Ek-4'de yer verilmiştir.

(7) Yangın kompartımanlarının etkili olabilmesi için, kompartımanı çevreleyen elemanların yangına dayanıklılığı birleşme noktalarında da sürekli olur ve kompartımanlar arasında yangına dayanıksız açıklıklar bulunamaz.

Yangın duvarları

MADDE 25- (1) Bitişik nizam yapıları birbirinden ayıran yangın duvarları, yangına en az 90 dakika dayanıklı olarak projelendirilir. Yangın duvarlarının cephe ve çatılarda göstermeleri gereken özellikler ilgili maddelerde belirtilmiştir.

(2) Yangın duvarlarında delik ve boşluk bulunamaz. Duvarlarda kapı ve sabit ışık penceresi gibi boşluklardan kaçınmak mümkün değil ise, bunların en az yangın duvarının direncinin yarı süresi kadar yangına karşı dayanıklı olması gerekir. Kapıların kendiliğinden kapanması ve duman sızdırmaz özellikte olması mecburidir. Bu tür yarı mukavemetli boşlukların çevresi her türlü yanıcı maddeden arındırılır. Su, elektrik, ısıtma, havalandırma tesisatının ve benzeri tesisatın yangın duvarından geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az yangın duvarı yangın dayanım süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır.

(3) Yüksek binalarda, çöp, haberleşme, evrak ve teknik donanım gibi, düşey tesisat şaft ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir.

Döşemeler

MADDE 26- (1) Bütün döşemelerin yangın duvarı niteliğinde olması gerekir. Döşemelerin yangına dayanım sürelerine Ek-3/B'de yer verilmiştir. (Ek cümleler: 16/3/2015-2015/7401 K.) Kat döşemelerinde ön dökümlü olmayan dişli döşeme kullanılan betonarme binalarda, dişlerin arasına konulan dolgu malzemesi en az zor alevlenici olmalıdır. Normal alevlenici sınıfına tabi dolgu malzemesi kullanılan durumlarda, dolgu malzemesi ile tavan kaplama malzemelerinin birlikte oluşturduğu sistemin en az zor alevlenici ve yangına dayanım sınıfının Ek-3/B'ye uygun olduğunun, ilgili standartlar kapsamında akredite bir laboratuvar tarafından sertifikalandırılması ve piyasaya arz dokümanında sistem detayının yer alması gerekir.

(2) Döşeme kaplamaları en az normal alevlenici, yüksek binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden yapılır.

(3) Döşeme üzerinde kolay alevlenen malzemeden ısı yalıtımı yapılmasına, üzeri en az 2 cm kalınlığında şap tabakası ile örtülmek şartı ile müsaade edilir.

(4) Ayrık nizamda müstakil konutlar dışındaki binaların tavan kaplamaları ve asma tavanlarının malzemesinin en az zor alevlenici olması gerekir.


(5) (Ek: 10/8/2009-2009/15316 K.) Su, elektrik, ısıtma ve havalandırma tesisatı ile benzeri tesisatların döşemeden geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az döşeme yangın dayanım süresi kadar, yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır.

Cepheler

MADDE 27- (Değişik: 16/3/2015-2015/7401 K.)

(1) Dış cephelerin, bina yüksekliği 28.50 m'den fazla olan binalarda zor yanıcı malzemeden ve diğer binalarda ise en az zor alevlenici malzemeden olması gerekir. Alevlerin bir kattan diğer bir kata geçmesini engellemek için iki katın pencere gibi korumasız boşlukları arasında, düşeyde en az 100 cm yüksekliğinde yangına dayanıklı cephe elamanıyla dolu yüzey oluşturulur veya cephe iç kısmına en çok 2 m aralıklarla cepheye en fazla 1.5 m mesafede yağmurlama başlıkları yerleştirilerek cephe otomatik yağmurlama sistemi ile korunur.

(2) Geleneksel cephe sistemleri;

a) Isı yalıtım malzemesi, ısı yalıtım yapıştırıcısı, dübel, sıva filesi, sıva ve benzeri diğer teçhizat kullanılarak teşkil edilen ısı yalıtım sistemi uygulandığında, sistem, ilgili standartlar kapsamında akredite bir laboratuvar tarafından sertifikalandırılmalıdır. Sertifikalandırılan sistem detayları ve teknik özellikleri piyasaya arz dokümanlarında yer alır.

b) Dış cephesi zor alevlenici malzeme veya sistemden oluşan, yüksekliği 28.50 m'den az olan binalarda, tabii veya tesviye edilmiş zemin kotu üzerindeki 1.5 m mesafe hiç yanmaz malzeme ile kaplanmalı; bina yüksekliği 6.50 m'den fazla olan binalarda pencere ve benzeri boşluklarının yan kenarları en az 15 cm ve üst kenarı en az 30 cm eninde hiç yanmaz malzeme ile yangın bariyerleri oluşturulmalıdır.

c) Farklı yüksekliğe sahip bitişik nizamdaki yapılarda, alçak binanın çatı hizasındaki yüksek bina katının dış cephe kaplaması hiç yanmaz malzeme veya sistem ile kaplanmalıdır.

(3) Giydirme cephe sistemleri;

a) Cephe elemanları ile alevlerin geçebileceği boşlukları bulunmayan döşemelerin kesiştiği yerler, alevlerin komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde döşeme yangın dayanımını sağlayacak süre kadar yalıtılır.

b) Derzleri açık veya havalandırmalı giydirme cephe sistemli binalarda kullanılan cephe ve yalıtım malzemeleri en az zor yanıcı olmalıdır.

(4) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/7 md.) 21 inci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen alanlarda yapılacak binaların tüm dış cephelerinin (balkon, çıkma, baca, teras ve benzerleri dâhil); hiç yanmaz malzemeden olması, kapı ve pencere doğramalarının hiç yanmaz malzemeden olması ve en az 30 dakika yangına dayanıklı olması, kapı ve pencerelerde asgari çift cam kullanılması veya kullanılacak camın kırılmaz ya da 30 dakika yangına dayanıklı olması gerekir. Binaya 15 m'den daha yakın eklentilerin dış cephelerinin de hiç yanmaz malzemeden veya en az 30 dakika yangına dayanıklı olması gerekir. Bu fıkrada verilen yanıcılık sınıfı ve yangına dayanım özellikleri için bu Yönetmeliğin ilgili bölümlerinde daha üst seviyede kriterler tanımlanmış olması hâlinde bu kriterlere uyulur.

Çatılar

MADDE 28- (Değişik: 10/8/2009-2009/15316 K.)

(1) Çatıların inşasında;

a) Çatının çökmesi,

b) Çatıdan yangının girişi ve çatı kaplaması yüzeyinin tutuşması,

c) Çatının altında ve içinde yangının yayılması,

ç) Çatı ışıklığı üzerindeki rüzgâr etkileri,

d) Çatı ışıklığından binaya yangının geçmesi,

e) Yangının çatı kaplamasının dış yüzeyi üzerine veya katmanlarının içerisine yayılması ve alev damlalarının oluşması,

f) Bitişik nizam binalarda, çatılarda çıkan yangının komşu çatıya geçmesi,

ihtimalleri göz önünde bulundurulur.


(2) Çatı kaplamalarının BROOF sınıfı malzemelerden, çatı kaplamaları altında yer alan yüzeyin veya yalıtımın en az zor alevlenici malzemelerden olması gerekir. Ancak, çatı kaplaması olarak yanmaz malzemelerin kullanılması durumunda üzerine çatı kaplaması uygulanan yüzeyin en az normal alevlenen malzemelerden olmasına izin verilir.

(3) Yüksek binalarda ve bitişik nizam yapılarda;

a) Çatıların oturdukları döşemelerin yatay yangın kesici niteliğinde,

b) Çatı taşıyıcı sistemi ve çatı kaplamalarının yanmaz malzemeden,

olması gerekir.

(4) (Ek:RG-20/11/2021-31665-CK-4825/8 md.)21 inci çıldır beşinci bölümlerde belirtilen bölümlerde yapılacak kesintiler çatı kaplamalarının; Çatı deresi, baca kenarı, yağmur oluğu ve borusu gibi malzemeler, çatı sisteminin sistemi hiç yanmaz, çatı kaplamaları altında yer alan yüzeylerin veya ısının en az zor yanıcı olması gerekir.

Bizimle Gerçekleşsin

Bizi ziyaret edin
Doğanbey Mah. Doğanbey Cd. Burçin 3 İş Merkezi Kat:9 No:906 Osmangazi Bursa

Bizi arayın
☎️ 0546 252 25 15 - ☎️ 0546 252 25 16

E-posta
mirelektrikebru@gmail.com

Bültenimize abone olun

Bursa Yetkili Elektrik Firması

© 2023 Mir Elektrik Ruhsat ve Uygulama Projeleri
Powered by Webnode Cookies
Create your website for free! This website was made with Webnode. Create your own for free today! Get started
We use cookies to enable the proper functioning and security of our website, and to offer you the best possible user experience.

Advanced settings

You can customize your cookie preferences here. Enable or disable the following categories and save your selection.

The essential cookies are essential for the safe and correct operation of our website and the registration process.
Functional cookies remember your preferences for our website and enable its customization.
Performance cookies monitor the performance of our website.
Marketing cookies allow us to measure and analyze the performance of our website.